Life just as it is

Наадмын өдрүүдээр цэнгэлдэх орж наранд халахын оронд Туулын эрэг дээр сэрүүцэж, бараг даарч, морь үзэж хйиморио бадраахаас илүүтэйгээр Хүй долоон худгийн бөмбөрцгийг ширтэн суулаа. Наадмын сургаар хөөрч, хувцсаа базаан хөдөөг зорьдог маань ч өнгөрч, гагцхүү нялх хүүхдээ наранд халааж, салхинд цохиулах вий гэдэгт гол анхаарлаа хандуулна.  Наадмын талбай хүмүүсээр дүүрэн, миний сэтгэл ч мөн дүүрэн тайван..  Цайзаа бэхлэн сураг тасрах нөхдөө үгүйлэн нааш цааш холхидог өдрүүд алсарч,  бодит болоод хийсвэрийг алинийг нь ч мэдрэх чөлөө завгүй өдрүүд.. Дулаавтар өдлүүд, сэрүүн шөнүүд.. Наадмын дэнж арай л гэж нэг ногоорсон тачирхан өвсөө цугласан олны хөлд өшигчүүлэн, аагь амьсгаа нь давхардан ирэх морьд, хоолны гэр, үзвэрийн суудал зэргээ дааж ядан дунхайна. Жил ирэх тутам цэгцэрч буй наадмын талбай цэмцгэрхэн сайхан ч олон олон тэрбум хөрөнгө шингээсэн гэдэг нь оргүй хоосон гүтгэлэг мэт бага зэрэг эл хуль хэвээр...  Хүү бид 2-т бол амгийн сонирхолтой нь т...

Өврийн дэвтэр Сэтгэлд буусан мэдрэмжээ дэлгэж Санаанд буусан бодлоон хуваалцдаг Салж үл чадах нэгэн зүйл надад бий Үеийн нөхөддөө хэлээгүй үнэнээ Үүрдийн ханьдаа яриагүй бүхнээ Итгэж би түүнд өгүүлдэг Энгүй нандин судар бий Жаргалд би ташуурч явсан ч Зовлонд би нухчиж дарлуулсан ч Хосгүй тэр дэвтэрт л тэрлэдэг Хожим түүнийгээ уншин суудаг Өврийн дэвтрээ гээчихээд Өөрийгөө танихаа байх вий гэж Хааяа би айдаг юм Хар даран сэрдэг юм.

Хөдөө орон нутгаар явж наадам үзсэн сүүлчийн тохиолдлоос хойш даруй 4 жил өнгөрчээ. Цаг хугацаа урссаар, ажил албанд гүйсээр бид нас нэмсээр... Өссөн нутаг, өлгийдсөн газар шороо минь намайг хүлээж өтлөө болов уу. Булган аймгийн Орхон сумын 50 жилийн ойн баяр наадам ийнхүү сүрлэг сайхан боллоо.  Хамгийн гоё нь өвөө хүндэтгэлийн суудалд сууж, сумын хуучин танил, халхын голын дайчидтай хөөрөлдсөн явдал байв. Цагийн аясаар бөхсөн ч цагийг эзэлж явсан өтгөс өтөлж хөгширсөн ч мөнхөд сайхан хэвээрээ дуртадгалд амилам зай...

Хулууны цэцэг: Нэрийг нь мэддэг ч болоосой. Шар цэцгийг олон төрлийн шавьж бүчиж, дэлбээг идэхийг санаархах мэт дайрахад тэрээр хумигдан тонгойно. Харин өглөөний нарнаар инээн баясан дэлбээгээ дэлгэх ба энэ мөчид харсан хүн баяраар дүүрэх аж. Цэцэгс алагласан уудам хөндийгөөр цээж дүүрэн баяртай алхах сайхан...

Монголчууд бид зун болохоор тарвага боож идэхдээ их дуртай байдаг. Тарвага бооход хүмүүс эхлээд чулуу халаан доторыг нь цэвэрлэж, хүзүүний багаахан зайгаар чулууг хийн хайрдаг юм. Хөдөө нутгийн хүмүүс ер нь ямар ч амьтны боодгийг түргэн шуурхай хийдэг аж. Харин тарвагыг боогоод харахад хүүхэд шиг их эвгүй юм байлаа... Наадамчдын зарим нь сур харваачид эрхий мэргэнээ иддэггүй л гэх юм.. хэн мэдэх билээ..

Зарим өдөр намрын шар нар халуу дүүгтэл шарж, заримдаа хяруу унаж, хүйтэн бороо шаагиад ёстой л намар боллоо доо. Навчис гундаж, өвс шаргалтаад намрын цаанаа л нэг сэтгэлд бүүдгэр...