Posts

Showing posts from June, 2014

Mother rock in Mongolia

Image
Mythus: Hunnenwohnstätte um die Mutterrock.... Ээж хадны домог нь нутгийн ардын амнаас ам дамжин яригдсаар иржээ. Эрт цагт гурван хөх ямаатай нэгэн эмгэн амьдардаг байжээ. Гурван ямаагаа өвөл зунгүй саадаг тул ямааныхаа сүүгээр амьдарч, тэр байтугай ойр хавийн ядуу зүдүү айлд илүүчилдэг байв. Хүмүүс ихэд баярлан буянт ээжтэйгээ адилтган үзэж Ээж гэж дууддаг байжээ. Тийм байсаар эмээ нэгэн шөнө суугаагаараа таалал төгсөж том чулуу болон хувирсан гэх. Буяныг нь хүртэж байсан нутгийнхан нь ихэд харамсан гашуудахдаа Ээж хад хэмээн хүндэтгэн дуудах болжээ. Мөн гурван ямаа нь эзнийхээ хажууд гурван чулуу болон тогтсон гэж домог болгон ярьдаг гэнэ. Überwacher des Ortes, eine Rabe, die einst ein Hunnenführer gewesen ist...

Sommer 2014

Image
buyankhishigbat.blogspot.com Зун Цагийн сайхан зуны эхэнд Газрын сайхан хангайн нуруунд Хөхөө шувуу урьхнаа донгодох үес Энэхүү дэлхий юутай сайхан тааламжтай Ногооны униар огторгуй тулж зэрэглэн мяралзахад Хүлэг морь урт янцгааж төрсөн нутгийг зүглэнэ Цэцгийн хур дэлхийн нүүрийг угаахад Залуу хүмүүсийн сэтгэл сэргэж бие биеэ бодно buyankhishigbat.blogspot.com Үзэсгэлэнт уул, тунгалаг ус зуны цагт тэгш Эрийн гурван наадам монголын манлай баясгалан Хүүхэд багачуудын гийнгоолох дуу хөндий талд яруу Хурдан морины яралзан ирэх нь хүн бүхний бахдал Уудам талд наадам цэнгэлийн аялгуу зөөлнөөр цуурайтна Хээр хөдөөд таван хошуу мал дураараа бэлчинэ Өрх бүрийн үүдэнд айраг сархдын үнэр сэнгэнэнэ Ийм сайхан баясгалантай тийм сайхан жаргалтай. buyankhishigbat.blogspot.com buyankhishigbat.blogspot.com buyankhishigbat.blogspot.com buyankhishigbat.blogspot.com buyankhishigbat.blogspot.com

Хавар 2014

Image
Д.Нацагдорж "Дөрвөн цаг" шүлэг http://buyankhishigbat.blogspot.com/ http://buyankhishigbat.blogspot.com/

Айраг буюу гишүүнэ \Rheum tanguticum \

Image
http://buyankhishigbat.blog

Гүргэм шар намуу \Papaver croceum\

Image
http://buyankhishigbat.blogspot.com/

Нохойн хошууны цэцэг \Rosa canina\

Image
http://buyankhishigbat.blogspot.com/ http://buyankhishigbat.blogspot.com/

Морины хэл үү?

Image
Бас багваахайн овгийн ургамал уу? http://buyankhishigbat.blogspot.com/

Багваахай буюу (Taraxacum)

Image
http://buyankhishigbat.blogspot.com/ Багваахай ( Taraxacum ) бол олон наст ургамал юм. Удвалынхан овогт багтдаг. Өвслөг урт, хоёр талдаа жад хэлбэрийн урт навчтай. Иймээс олон хэлэнд франц хэлний dent-de-lion буюу "арслангийн шүд" гэсэн утгаас гаралтай нэрээр нэрлэдэг. Багваахайн олонд танигдсан шар цэцэг нь 3-5 см диаметртэй ба тус тусдаа салж ургасан дэлбээ нь 4-20 см урттай байдаг. Дэлбээ нь өдөр нээгдэж, шөнө хумигдаж хураагддаг. Энэ цэцэг 3 сая жилийн өмнө Еврази , Хойд Америкт үүссэн гэж үздэг ба хүн төрөлхтөн хоол хүнсэндээ болон эмийн ургамал болгон хэрэглэж байсан баримт байдаг. Эрт дээр үеэс, барагцаалбал 1000 гаруй жилийн өмнөөс Хятад , Грек , Ром зэрэг орнуудад цэцгийг нь хоол хүнсэндээ хэрэглэсээр иржээ. Багваахай цэцгийн навч болон цоморлиг нь Ази, тэр дундаа хятад , солонгос хоолны нэг хэсэг нь болдог.

Сараана цэцэг буюу төмсний улаан /Lilium pumilum/

Image
  Lilium pumilum буюу сараана цэцэг: http://buyankhishigbat.blogspot.com/ Төмсний улаан буюу Сараана цэцгийг Монголчууд одой Сараана, Нарийн навчит Сараан, Цагаан төмс, Агдаргана, Намхан Сараана, Улаан Сараана хэмээн нэрлэх бөгөөд латинаар: Lilium pumilum DC Буриадаар. Улаалзай, Оросоор: Саранка, Азиатская лилия, Сибирская лилия, Дикая саранка \Үндэсний нэвтэрхий толиос эш татав\ Энэ цэцэг нь Сараантан (Liliaceae) овогт багтдаг. Олон орны болон бүс нутгийн Улаан номонд орсон ургамал. Сараана цэцэг нь саарал хальстай өндөг хэлбэрийн 3-4 см өндөр сонгинолог булцуутай  20-60 см өндөр, нарийхан гөлгөр иштэй, .3-10см урт навчистай. Цэцэг нь 1,5-3 см урттай бөгөөд гудайж унждаг, цэцгийн шадар эрхтний навчис гонзгой юлдэрхvv, vзvvрээдээ ихэд огсойж гэдрэг эргэсэн байдалтай, хурц улаан өнгөтэй. 2-6 цэцэг бvхий цацаг баг цэцэгтэй. Хонхорцог нь 2-3 см урт.  Манай орны Хөвсгөл, Хэнтий, Хангай, Монгол Дагуур, Хянган, Дундад Халх, Дорнод Монгол, Дундговьд-зөвхөн Адаацаг

Ягаан Цээнэ / Paeonia anomala /

Image

Монгол орны ургамал

 http://mongol.undesten.mn/wiki/show/name/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB+%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B+%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BB+ Монгол орны ургамал Үндэстний цахим өв академи Монгол орны ургамал   Манай улсад 348 зүйл модлог болон сөөглөг ургамал, 2095 зүйлийн өвслөг ургамал байдаг. Модлог, өвслөг ургамалаас 17 зүйл том мод 40 зүйл жижиг мод, том сөөг 146 зүйл, сөөгөнцөр 48 зүйл, заримдаг сөөгөнцөр 91 зүйл, ороонго өвслөг ургамал 6 зүйл, олон наст ургамал 1765 зүйл, 2 наст дээд ургамал 330 зүйл байдаг төдийгүй хавтгай хөвд 21 овог, хөвд 38 овог, хаг 53 овог, дэд зүйл замаг 1236 зүйл, 900 гаруй зүйлийн мөөг тус тус бүртгэгдээд байна.   Янз бүрийн овог, төрөлд хамаарах 600 шахам ургамлыг бэлчээр тэжээлийн холбогдолтойд тооцдог бөгөөд эдгээрээс 100 гаруй нь малд идэмжтэй, тэжээллэг чанар сайтай, хадлан тэжээл, бэлчээр болон нийт ургацын

Havar 2014

Image